آیت الله قمی خوی منافقانه رضاشاه را به خوبی میشناخت
تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۳۴۴۶۴
به گزارش خبرنگار مهر، در سیزدهمین شب از برنامه ضیافت شبکه قرآن و معارف سیما، به مرور درجات فقهی و ابعاد مبارزاتی زندگی مرجع بزرگ شیعه «آیت الله سیدمحمد حسین طباطبایی قمی» با حضور حجت الاسلام علی اکبر مهدی پور، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم پرداخته شد.
حجت الاسلام مهدی پور با اشاره به مقام علمی و اخلاقی آیت الله قمی اظهار داشت: پدر ایشان به تجارت شهره بود و اهل علم نبود؛ لذا مسیر سختی را برای ورود به مباحث دینی گذراند اما از سوی دیگر همین مسئله مزیتی داشت و آن این بود که به دلیل مکنت مالی، هیچگاه از سهم سادات و سهم امام برای امرار معاش استفاده نکرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با بیان اینکه آیت الله قمی از اصحاب سامرا به شمار میرود، گفت: اصحاب سامرا به پیشقراولان تحقیق و صاحبان نظریات دقیق و کارشناسانه مشهور هستند. لذا آیت الله سیدمحمود شاهرودی گفته است اگر آیت الله حاج آقا حسین قمی را در یک اتاق بگذاریم و همه علما را جمع کنیم، درِ آن را ببندیم و هیچ کتابی هم آنجا نباشد و آقای قمی با دیگران، بحث و مناظره و مباحثه کند؛ در این وقت است که عظمت و احاطه علمی ایشان معلوم میشود.
درجات بی نظیر معنوی آیت الله قمی
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام بیان داشت: آیت الله میرزا محمدتقی شیرازی مشهور به شیرازی دوم، در دوران حیاتش احتیاطات را به آیت الله قمی ارجاع داد، آن هم در زمانی که ایشان هنوز رساله نداشته است. یعنی بیست سال پیش از اینکه ایشان رساله چاپ کند، استادش که اعلم روزگار بوده، احتیاطات را به مرحوم قمی ارجاع داده است.
وی درجات معنوی آیت الله قمی را بی نظیر خواند و افزود: روزی ایشان در حرم حضرت سیدالشهدا (ع) مشغول نماز جماعت بوده است که در حین نماز متوجه میشود در حاشیه فرشی که روی آن نماز میخواند، نوشته است "وقف حرم بالاسر"؛ ایشان بلافاصله نماز را می شکند و میگوید من دارم روی فرشی نماز میخوانم که وقف این قسمت نیست و دستور میدهد فرش را به مکانی که برای آنجا وقف شده، منتقل کردند.
نقش آیت الله قمی در نجات مردم مشهد از قحطی
مهدی پور خاطرنشان میکند: در سال ۱۳۳۶ قمری در مشهد قحطی شدیدی میشود. آیت الله قمی برای کمک به مردم، شخصاً به درِ خانه ثروتمندان میرود و برای مردم کمک جمع میکند. تاریخ نویسان نوشته اند که اگر ایشان نبود هزاران نفر در اثر گرسنگی کشته میشدند.
وی افزود: ایشان درس آموخته حوزه علمیه قم است؛ بعد از آن به تهران عزیمت کرده و ۵ سال در تهران در جلسات درس اساتید بزرگی همچون آقامیرزا حسن شیرازی، مرحوم شیخ فضل الله نوری و آقامیرزا محمدحسن آشتیانی کسب معرفت و دانش کرد. همچنین فلسفه و ریاضیات را در محضر اساتیدی چون مرحوم جلوه، آقامدرس زنونی، میرزا علی اکبر حکمی و میرزا هاشم رشتی آموخته است. لذا وقتی در مورد ایشان میگویند جامع معقول و منقول به معنی واقعی کلمه چنین بوده است.
استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم ادامه داد: ایشان سپس به نجف مشرف شد و به مدت ۱۰ سال در نجف کسب فیض کرده است. در این مدت نیز در جلسات درس مرحوم آخوند خراسانی، سید کاظم یزدی و آقارضا همدانی حاضر شده و نه تنها در محضر این اساتید در فقه و اصول متبحر شد که درس طاغوت ستیزی و مجاهدت و مبارزه با ظلم را نیز آموخت و سپس به سامرا رفته و محضر میرزای شیرازی را درک کرده است.
تربیت شاگردان برجسته
وی تصریح کرد: توجه و اشتیاق آیت الله قمی به تحقیق و تدبر در علوم دینی چنان بود که وقتی در مسیر تشرف به حج، در دمشق با سیدمحسن عاملی صاحب "عیان الشیعه" دیدار میکند، از ایشان تعدادی کتاب میخواهد که نشان میدهد در مسیر حج هم مشغول آموختن و پژوهش بوده است.
مهدی پور افزود: ایشان شاگردان بزرگی نیز تربیت کرده که ازجمله آنها باید از آیت الله میلانی، آیت الله خویی و آقا سید مجتبی قزوینی، آقاسید حسن بجنوردی، آقاشیخ کاظم دامغانی، آقاشیخ محمدعلی کاظمینی، شیخ ذبیح الله قوچانی، ملاعباس تربتی، حسین علی راشد، علامه امینی، سید صدرالدین جزایزی، میرزا احمد مدرس یزدی، میرزا مهدی حکیم، شیخ غلامحسین محامی و آقاشیخ عباس علی اسلامی یاد کرد.
وی گفت: نقل است که بعد از آقاسید ابوالحسن اصفهانی، مردم و علمای نجف از ایشان میخواهند که مرجعیت شیعه را بپذیرد؛ تا جایی که به ایشان اجبار میکنند. آیت الله قمی به قدری اشک میریزد که اشکش بر سنگفرشها جاری میشود. نقل است که ایشان به حرم حضرت سیدالشهدا (ع) میرود و آیت الله خویی و آقامهدی شیرازی که در محل بوده اند را صدا میزند و میگوید من دعا میکنم و شما آمین بگویید. این دو خوشحال میشوند و دستها را بالا میآورند؛ ایشان میگوید خدایا اگر این مرجعیتی که به من داده شده به دین من لطمه میزند، من را از این دنیا ببَر. آن دو، دستها را پایین میآورند؛ سید میگوید حکم میکنم که دعا کنید و آنها چنین میکنند. بعد از چند روز ایشان بیمار میشود، او را برای مداوا به بیمارستان بغداد میبرند که در روز چهاردهم ربیع الاول در همان جا رحلت میکند.
نقش آیت الله قمی در شکلگیری قیام گوهرشاد
این پژوهشگر علوم دینی در خصوص نقش آیت الله قمی در شکلگیری قیام گوهرشاد و مبارزه با کشف حجاب رضاخانی بیان داشت: بعد از ۱۰ سالی که آیت الله قمی در سامرا سکونت داشت و یک مجتهد عالی رتبه شده بود، مردم مشهد از آیت الله میرزا محمد تقی شیرازی درخواست میکنند که مجتهد دانا و عالمی را به مشهد اعزام کند و ایشان هم آیت الله قمی را به آنجا میفرستد و ایشان عهده دار زعامت مردم و حوزه علمیه مشهد میشود.
وی افزود: در این بین چون حضور ایشان با اقدامات ضد مذهبی و ضد روحانیت رضاخان همراه شد، ایشان واکنشهایی نشان داد. در این هنگام از سوی رضاخان حکم شد که کارمندان باید لباس خاص بپوشند و همین مسئله آغاز مبارزات ضد استبدادی آیت الله قمی بود؛ یعنی چیزی حدود هفت سال پیش از غائله کشف حجاب. لذا ایشان در نخستین اقدام بیانیه داد و در سخنرانیها مردم را علیه رضاشاه شوراند.
مهدی پور خاطرنشان کرد: وقتی ماجرای کشف حجاب پیش آمد، ایشان علما را جمع کرد و گفت «اسلام امروز فدایی میخواهد؛ به عقیده من اگر پیشرفت این جلوگیری از خلاف مذهب، منوط به کشتهشدن ده هزار نفر که رأس آنها حاجآقا حسین قمی است باشد، ارزش دارد». سپس به همراه سایر علما، تلگرافهایی به رضاشاه زدند اما پاسخی دریافت نکردند و لذا ایشان به همراه دو فرزندش به تهران آمد و در باغ ملک حرم حضرت عبدالعظیم مستقر شد و بر دیدار با رضاشاه اصرار کرد.
آیت الله قمی خوی منافقانه رضاشاه را به خوبی میشناخت
این کارشناس تاریخ تشیع گفت: دلیل اصرار ایشان به دیدار با رضاشاه این بود که خیلی سال پیش از آن یعنی در دورانی که رضاخان هنوز سردار سپه بود و شاه نشده بود، دیداری با وی داشته است که در پاسخ به تملق شاه، گفته بود این کلامها کافی نیست و دستور میدهد که شاه زمینه پیاده شدن احکام اسلام را فراهم کند، حوزهها آزاد شوند و به حکومت سعودی فشار بیاورد تا بقا بقیع آباد شود اما رضاشاه دید که باایشان نمیتواند کنار بیاید؛ چرا که او انسان منافقی بود که در ملأعام به ظاهر با دستورات و مناسک مذهبی همراهی میکرد ولی در خفا به گونهای دیگری بود و باور قلبی به اسلام نداشت.
مهدی پور افزود: آیت الله قمی چون چنین سابقهای از رضاخان سراغ داشت، تصمیم گرفت خودش به تهران بیاید و به دیدار او برود. اما وقتی رضاخان وقتی متوجه حضور ایشان میشود، اعتراض میکند که چرا وقتی پاسخ تلگراف را نداده ام به تهران آمده اید! که ایشان فرموده بود من تلگراف نزدم که از شما اجازه بخواهم!
وی ادامه داد: با این حال رضاشاه نه تنها اجازه دیدار نداد که محل سکونت ایشان را محصور کرد؛ چرا که خیل عظیمی از مردم برای دیدار با مرجع تقلیدشان به سمت حرم حضرت عبدالعظیم سرازیر شده بودند. و آیت الله قمی را ممنوع الملاقات کرد. در مدت یک ماهی که ایشان محصور بود، مشهد در اعتراض به وضع مرجع تقلیدشان شلوغ شد وعلما در گوهرشاد تحصن کردند و مردم هم به آنها پیوستند. به قدری جمعیت زیاد شد که قزاقها به میدان آمدند و روز جمعه ۲۰ تیر ماه ۱۳۰۴ شمسی، شب هنگام قزاقها مردم را به گلوله بستند که در آن غائله حدود ۱۰۰ نفر به شهادت رسیدند.
عُمال شاه مرده و زنده را با هم دفن کردند
مهدی پور بیان داشت: در پی این اقدام، مردم باز هم به جمع متحصنین گوهرشاد پیوستند و جمعیت عظیمی تجمع کرد که حکومت توپ و مسلسل سنگین در پشت بامها مستقر کرد و در آن روز، بیش از ۲۰۰۰ نفر را به شهادت رساند و ناجوانمردانه مردم معترض و شهید و مجروح را در بیرون شهر مدفون کردند، در حالی که برخی از آنها زنده بودند. آنها همچنین ۱۰۰۰ نفر را دستگیر کردند که در میان آنها بسیاری از علمای مطرح بودند که زندان و تبعید شدند و در پی این اتفاق، آیت الله قمی نیز به عتبات تبعید شدند.
وی افزود: البته این تبعید پایان مبارزات ضداستبدادی و ضداستعماری ایشان نبود؛ با شروع جنگ جهانی دوم و حمله انگلیسیها به عراق آیت الله قمی با صدور فتوایی مردم را به مقابله با نیروهای مهاجم فرا خواند و دفاع از اسلام را جز برترین عبادتها برشمرد.
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: ایشان مدتی بعد از واقعه گوهرشاد، به قصد زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) و به منظور پیگیری اقدامات گذشته خود به ایران بازگشت و از مشهد تلگرافی برای شاه فرستاد و در آن از دولت لغو کشف حجاب، انحلال مدارس مختلط، برپایی نماز جماعت و تعلیم قرآن و درس دینی در مدارس، آزادی حوزههای علمیه، کاهش فشار اقتصادی از زندگی مردم و تلاش برای تعمیر قبور ائمه بقیع (ع) را خواست اما وقتی متوجه شد دولت تصمیم ندارد به این خواستهها تن دهد، دولت را تهدید کرد و با اعلان جنگ راهی تهران شد که همین امر و موج حمایت مردم و علما از ایشان باعث شد دولت عقبنشینی کرده و آنها را بپذیرد و بسیاری از خواستههای ایشان جامعه عمل پوشانده شد.
تقوا؛ نخستین توصیه آیت الله قمی
مهدی پور با بیان اینکه آیت الله قمی تقوا را در صدر امور قرار داده بود، خاطرنشان کرد: اگر ایشان امروز در میان ما بودند، ابتدا به تقوا توصیه میکردند که از هیچ چیز مهمتر نیست و سپس به تلاش شبانه روزی، به خصوص برای حوزهها چرا که خودش نیز لحظهای از عمرش را ضایع نکرده است.
گفتنی است، «ضیافت» عنوان ویژه برنامه ایست که در ماه مبارک رمضان به مدت سی شب، با اجرای سیدعلی قوامی پیش از افطار از شبکه قرآن و معارف سیما پخش میشود.
کد خبر 5199721منبع: مهر
کلیدواژه: قیام گوهرشاد کشف حجاب رضاخان پهلوی حوزه علمیه قم دمشق حرم حضرت عبدالعظیم میرزای شیرازی شیخ فضل الله نوری قرآن ماه مبارك رمضان جنگ جهانی دوم علامه امینی آخوند خراسانی ماه مبارك رمضان ماه رمضان ۱۴۰۰ قرآن کریم قرآن دعای روزهای ماه رمضان فعالیت های قرآنی اوقات شرعی دعا و نیایش محمد علی انصاری سازمان تبلیغات اسلامی حوزه علمیه آیت الله قمی حوزه علمیه قم مهدی پور حرم حضرت کشف حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۳۴۴۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقاط قوت و ضعف مجلس یازدهم/ «نظارت» در مجلس آینده تقویت شود
«مجتبی یوسفی» در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره اولویتهای مهمی که باید در مجلس دوازدهم پیگیری شود، گفت: از آنجایی که در یک دهه گذشته حوزه اقتصاد مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است، باید مجالس و دولتهای مختلف، اولویت اساسی خود را رفع مشکلات اقتصادی کشور بدانند.
وی بیان کرد: اولویت اصلی همه مسؤولان باید حل مشکلات اقتصادی مردم باشد، چرا که مردم نجیب ما در همه عرصهها مانند انتخابات ثابت کردهاند که پشتیبان نظام جمهوری اسلامی ایران هستند.
عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: باید به اقتصاد، اشتغال و وضعیت معیشتی مردم توجه اساسی شود. متأسفانه رقابت نهادهای دولتی و شبه دولتی با بخش خصوصی باعث شده است که شاهد بهرهوری پایین باشیم و از سوی دیگر سرمایهگذاران واقعی نتوانند آن طور که باید و شاید فعالیتی در حوزههای اقتصادی داشته باشد. برای مثال، میبینیم که انحصار در حوزه خودرو چه مشکلاتی را برای مردم و بخش صنعت کشور ایجاد کرده است.
اولویت اول ما باید حل مسائل اقتصادی باشد
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: درست است که اولویت اول ما باید حل مسائل اقتصادی باشد، اما توجه به مسائل اجتماعی و نقش مردم در تصمیمسازی و تصمیمگیریها هم باید مورد توجه جدی باشد.
منتخب مردم اهواز در مجلس دوازدهم در ادامه درباره نقاط ضعف مجلس یازدهم، یادآور شد: قطعاً مجلس یازدهم یکسری اشکالات داشت، اما نظام مسائل کشور را به خوبی شناخت و در آن ریل حرکت کرد. برای مثال، مجلس یازدهم قوانین اقتصادی خوبی به تصویب رساند و مصوبات خوبی در حمایت از اقشار مختلف جامعه داشت که میتوان به مصوباتی چون رتبهبندی معلمان، همسانسازی حقوق بازنشستگان اشاره کرد. اصلاح قانون بانکداری و اصلاح نظام ارزی باید باز هم در دستورکار باشد و مجلس آینده هم باید به آن بپردازد.
زیرساختهای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فراهم نبود
یوسفی متذکر شد: البته در تصویب برخی از قوانین در مجلس یازدهم تعجیل شد؛ درست است که «حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی» پیشنهاد دولت بود، اما چون زیرساختهای این کار فراهم نبود نباید در مجلس به تصویب میرسید.
عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همچنین شاهد اطلاع رسانی ضعیف در مجلس یازدهم بودیم، به این معنا که بعضاً شاهد برخی حاشیه سازیها برای این مجلس بودیم. همچنین برخی از مصوبات مجلس در این دوره و آثار آن به خوبی برای مردم تبیین نشد.
وی درباره این انتقاد به مجلس یازدهم که قوانین مهمی را تصویب کرد اما بر اجرای آن به خوبی نظارت نکرد، گفت: این مشکل مربوط به همه مجالس ما در ادوار مختلف است، البته مجلس یازدهم یک تفاوت اساسی با مجالس قبلی داشت و این بود که یک روز را برای نظارت بر عملکرد دولت و دستگاههای اجرایی تحت عنوان «سهشنبههای نظارتی» در نظر گرفت.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: البته به اعتقاد بنده باید دو روز در مجلس تحت عنوان روزهای نظارتی باشد. بر این اساس بهتر است که روزهای نظارتی در مجلس آینده توسعه پیدا کند و به صورت تخصصی موضوعات مختلف مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
کد خبر 6093076 زهرا علیدادی